دسترسی به امکانات جامعه؛ بخشی از نیازهای احساس شده افراد دارای ناتوانی برای تحقق حقوق آن ها

طرح مسئله: این مقاله شامل بخشی از نتایج حاصل از پژوهش کیفی با عنوان بررسی دیدگاه و تجارب معلولین جسمی ـ حرکتی شهر تهران در زمینه حقوق افراد دارای ناتوانی است، که با هدف شناخت، تبیین دیدگاه و تجربه‌های افراد دارای ناتوانی از مسئله حقوق افراد دارای ناتوانی و از جمله حق دسترسی به امکانات جامعه، به عنوان بخشی از نیازهای افراد دارای ناتوانی و عاملی برای تحقق حقوق این افراد، تنظیم شده است. روش: این پژوهش به شیوه پدیدارشناسی توصیفی به بررسی دیدگاه و تجارب افراد دارای ناتوانی جسمی ـ حرکتی در زمینه حقوق معلولین پرداخته است. در این پژوهش با استفاده از روش مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته، تجارب یازده نفر از معلولین جسمی ـ حرکتی جمع‌آوری و یافته‌ها براساس روش تجزیه و تحلیل کولایزی، تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: مطالعه مکرر جملات بیان‌شده توسط افراد شرکت‌کننده در مصاحبه‌ها، منجر به ظهور 25 زیرمضمون و 7 مضمون اصلی پژوهش گردید که در نهایت در سه زمینه کلی حقوق انسانی، حقوق شهروندی و حقوق خاص افراد دارای ناتوانی سازمان‌دهی شد. یکی از مضامین ظهوریافته در این پژوهش حق دسترسی به امکانات گوناگون جامعه است، که از بررسی شش زیرمضمون به دست آمده از گفته‌های شرکت‌کنندگان در پژوهش فوق به دست آمده است.نتایج: در این مطالعه برخی از بیانات افراد شرکت‌کننده در مصاحبه به حق دسترسی به برخی امکانات موجود در جامعه اشاره می‌کردند؛ که این حقوق در قالب زیرمضمون‌های حق دسترسی به مسکن، حق دسترسی به اطلاعات و آموزش، حق دسترسی به شغل، حق دسترسی به خدمات پزشکی و توانبخشی، حق دسترسی به امکانات گذران اوقات فراغت و خدمات ورزشی و حق دسترسی به اماکن و سیستم حمل‌ونقل طبقه‌بندی شدند، که خود منجر به ظهور مضمون اصلی حق دسترسی به امکانات جامعه، به عنوان یکی از مضامین حقوق شهروندی افراد دارای ناتوانی گردید. به عبارت دیگر، می‌توان گفت براساس دیدگاه و تجربیات افراد دارای ناتوانی شرکت‌کننده در این پژوهش، دسترسی به امکانات جامعه بخشی از حقوق شهروندی آن‌ها محسوب می‌گردد.